Cieszyńskie ciasteczka (2) czyli osłódź sobie życie

Jak pisałam, w poprzednim poście, gatunków cieszyńskich ciasteczek jest mnóstwo. Tutaj zamieszczam przepisy z mojego zeszytu (zdjęcia- sorry za jakość, zeszyt stary, często używany), przepisy, które skopiowałam ze stron internetowych i przepisy, które przepisałam z pojedynczych kartek, zbieranych przeze mnie kiedyś w zamierzchłej przeszłości. Jeżeli ktoś czuje niedosyt i chce więcej, wystarczy wpisać w wyszukiwarkę hasło „cieszyńskie ciasteczka” i wyskoczą strony z różnymi przepisami. Tutaj zamieszczam te przepisy, które według mnie, są najstarsze i najczęściej się je stosuje. Nie zamieszczam przepisów różnorodnych krajanek- ciast (biszkoptów, pierników, kruchych i drożdżowych), przekładanych różnościami, pieczonych na blasze i krojonych na malutkie kwadraciki lub prostokąty, a potem dekorowanych na różne sposoby oraz przepisów na pierniczki.

Ważne jest to, by do zrobienia takich ciasteczek używać produktów takich, jakie są w przepisie- porządne masło, śmietanę, skwarki, miód, bakalie czy alkohole.

I jeszcze ważne jest to, by ciasteczka były malutkie, bo w maleńkości cały ich urok. Takie na jeden, no góra, na dwa kęsy.

 

Ciasteczka ze skwarek

składniki

- 30 dag skwarek
- 3 szklanki mąki
- 1/2 margaryny lub masła
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- 1 cukier waniliowy
- 4 żółtka
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 1/2 szklanki cukru
- szczypta soli
- łyżka wody

Wykonanie
Skwarki należy zemleć przez maszynkę do mięsa. Następnie zmielone przełożyć do miski i dodać pozostałe składniki. Wszystko razem dobrze wymieszać, a tak powstałe ciasto włożyć na pół godziny do lodówki.
Po tym czasie formować ciasteczka.
Do formowania ciasteczek można użyć maszynki do mięsa, z której należy wyciągnąć noże i nałożyć nasadkę do formowania ciastek.

2. Uformowane kruche ciastka  przełożyć na blachę do pieczenia. Piec w piekarniku nagrzanym do 180 C przez około 10 minut - do momentu zarumienienia się ciastek. Zdjąć z blachy, ułożyć na talerzu i posypać cukrem pudrem

Orzeszki

 

Potrzebne są foremki w kształcie połówki orzecha włoskiego lub specjalne patelnie/ formy z wieloma wgłębieniami w formie łupiny orzecha włoskiego

Ciasto: 

• 3 szklanki mąki pszennej
• 250 g masła
• 1/2 szklanki cukru
• 2 jajka
• płaska łyżeczka sody
• 2 łyżki śmietan

Wykonanie:

składniki połączyć, zagnieść elastyczne ciasto, odstawić ciasto na 2-3 godziny do lodówki, ciasto rozwałkować i wycina kieliszkiem małe krążki i wypełnić nimi foremki. Ciasto nie może być zbyt cienkie ani zbyt grube.

masa orzechowa:

• kostka masła
• pół szklanki cukru pudru
• 3 łyżki kakao
• 1 szklanka mielonych orzechów włoskich
• budyń śmietankowy ugotowany na 1 szklance mleka

przygotowanie:

masło utrzeć z pudrem na puszystą  masę, dodać kakao i przestudzony budyń, wszystko razem miksować, dodać tarte orzechy, masę nakładać do połówek orzechów, potem połówki zlepiać razem- tworzyć orzech. Orzechy ułoży na talerzu, można posypać cukrem pudrem

masa czekoladowo - migdałowa:

• tabliczka mlecznej czekolady
• 100 ml śmietany 30 %
• 2 łyżki masła
• 1/3 szklanki tartych migdałów

przygotowanie:

wszystkie składniki rozpuścić w rondlu, wmieszać w masę czekoladową tarte migdały, gdy masa wystygnie nakładać do połówek orzechów

Rogaliki waniliowo-orzechowe

Składniki

• Mąka tortowa 12 deko
• Masło
• Cukier puder
• Orzechy włoskie
• żółtko jaja kurzego
• Cukier wanilinowy

Wykonanie

Do wykonania ciasteczek kruchych zawsze używamy masła zimnego (prosto z lodówki). Mąkę (12 deko) przesiewamy. Do mąki dodajemy masło (11 deko), cukier (4 deko), zmielone orzechy (5 deko) i jedno żółtko.

Zagniatamy ciasto, tworząc kule. Formujemy długi rulon (na grubość rogaliczków), kroimy na 3 centymetry i formujemy rogaliki.

Układamy na blaszce pokrytej papierem do pieczenia. Wkładamy do nagrzanego piekarnika o temperaturze 180 stopni (góra-dół). Pieczemy od 8 do 10 minut. Rumiane rogaliki posypujemy mieszanką cukru wanilinowego i cukru pudru.

Szyszki

Składniki

1 margaryna „Palma”

3 paczki herbatników

2 szklanki mleka w proszku

2 szklanki cukru

2 Łyżki kakao\

dodatkowo: orzechy, rodzynki, suszone śliwki i morele, rum lub spirytus ( może być wódka)

Wykonanie

Roztopić margarynę+ cukier+ kakao- l podgotować do lekkiego zgęstnienia, potem ostudzić.

Pokruszyć drobno herbatniki ( nie miksować, to mają być małe kawałeczki) wsypać do nich rodzynki, pokrojone śliwki suszone, rozdrobnione orzechy, pokrojone suszone morele. Wszystko to wymieszać z melasą i dodać  do tego rum lub spirytus ( do smaku). Jeżeli będzie za suche, należy wlać około1/2 szklanki wody.

Wszystko dobrze wymieszać i formować niewielkie szyszeczki.

ULE

 

Ule orzechowe przepis na ok. 20 średnich uli

Ciasto:

200g orzechów mielonych włoskich lub kokosu

200g cukru pudru,

1 białko lub 3 łyżki mleka

cukier puder do obsypywania foremki

oraz opłatki, przycięte wafelki, lub biszkopciki

Wszystko dobrze wyrobić, foremkę wysypać cukrem pudrem i zamknąć. ,,Ciastem”  wypełnić  foremki i wydrążyć otwór  np. okrągłym trzonkiem drewnianej łyżki lub palcem maczanym w cukrze pudrze. Włożyć wypełnianie i przyłożyć biszkopt lub wycięty z wafli krążek. Foremkę położyć i otworzyć, przytrzymując kciukami z tyłu foremki.

masa 1:
50 g masła,
50g cukru pudru,
50g likieru adwokat lub kieliszek spirytusu

Jeśli masa po dodaniu spirytusu zrobi się zbyt wodnista można ją zagęścić mlekiem w proszku

masa 2

50g cukru pudru

60g masła

1/2 cukru waniliowego,

żółtko,

2 łyżki spirytusu lub wódki,

Utrzeć razem wszystkie składniki, masy i faszerować ule.

Ule kakaowe

200 g mielonych herbatników

200 g cukru pudru

50 g miękkiego masła

2 łyżki kakao

2 łyżki mleka

kieliszek rumu lub spirytusu

Wykonanie:

Ciastka rozkruszyć w blenderze na proszek. Masło utrzeć z cukrem pudrem. Dodać pokruszone ciastka i kakao – zmiksować. Dodać mleko skondensowane i spirytus – utrzeć. Otrzymana masa jest gotowa do tworzenia uli. Gdy chcecie odstawić masę kakaową i np. za parę godzin zacząć robić ule, włóżcie masę do pojemniczka z przykryciem, ale nie wstawiajcie go do lodówki. Przed użyciem masa może wydawać się za sucha, w takim wypadku trzeba ja zmiksować ponownie z 1-2 łyżkami mleka skondensowanego i będzie ok:). Gotową masą wylepiać foremkę do uli.

Ule kokosowe

Składniki:

• 200g kokosu,
  200g cukru pudru,
  1 białko z dużego jajka,
  2-3 łyżki kajmaku,
  Wafel lub opłatek na spody do uli

1. Kokos i cukier wsyp do blendera, zmiksuj krótko, aby rozdrobnić wiórki. Można pominąć ten krok, jednak drobniejsze wiórki kokosowe lepiej odwzorowują kształt formy.
   Przesyp mieszankę do miski, wlej białko i dobrze wymieszaj(najwygodniej wyrobić masę ręką).Masa musi być na tyle wilgotna, żeby można było ulepić z niej kulkę.
   Gotową masą napełnij foremkę w kształcie ula i przy pomocy np. trzonka drewnianej łyżki zrób w środku w głębienie. Wyjmij ciastko z foremki.

      2. Przełóż masę kajmakową do rękawa cukierniczego lub szprycy, wypełnij pozostawione      wgłębienie.

3. Przyklej do kremu waflowy spód.
Odstaw ciastka na godzinę do lodówki.

Jeśli masa kokosowa będzie zbyt sypka należy dodać odrobinę mleka.

II wersja

Składniki na ciasto:
- 200g wiórków kokosowych
- 200g cukru pudru
- 80g miękkiej margaryny
- 2 łyżki mleka
- 1/2 opakowania cukru waniliowego
Nadzienie - tutaj istnieje pełna dowolność. Ważne, żeby nadzienie nie było zbyt płynne, bo będzie ciężko "zamknąć" ule. Ja wykorzystałam mleko zagęszczone o smaku kakaowym, oraz mus jabłkowy. Nadawać się będzie konfitura owocowa, marmolada itp.

Składniki na ciasto wszystkie ze sobą łączymy, starannie ugniatamy aż do uzyskania jednolitej masy.

Następnie osypujemy foremkę na ciastka cukrem pudrem. Przygotowaną foremkę obklejamy w środku ciastem ale zostawiamy w środku dziurkę na nadzienie. wypełniamy dziurkę nadzieniem, następnie zaklejamy dół kawałkiem ciasta, lub przyklejamy wafelek. Delikatnie otwieramy foremkę. I tak po kolei :

Ule kakaowe (ok. 26 sztuk):

200g ciastek maślanych

150g cukru pudru

60g masła

1 łyżeczka cukru wanilinowego

2 łyżki gorzkiego kakao

2 łyżki mleka skondensowanego

2 łyżki spirytusu

Wykonanie:

Ciastka rozkruszyć w blenderze na proszek. Masło utrzeć z cukrem pudrem. Dodać pokruszone ciastka i kakao – zmiksować. Dodać mleko skondensowane i spirytus – utrzeć. Otrzymana masa jest gotowa do tworzenia uli. Gdy chcecie odstawić masę kakaową i np. za parę godzin zacząć robić ule, włóżcie masę do pojemniczka z przykryciem, ale nie wstawiajcie go do lodówki. Przed użyciem masa może wydawać się za sucha, w takim wypadku trzeba ja zmiksować ponownie z 1-2 łyżkami mleka skondensowanego i będzie ok:). Gotową masą wylepiać foremkę do uli.

Ule z adwokatem

Składniki:

·         12 okrągłych biszkoptów

·         Masa:

·         400 g mielonych orzechów włoskich

·         100 g miękkiego masła

·         50 ml płynnego miodu lipowego

·         2 łyżki mielonych migdałów

·         2 łyżki brązowego cukru

·         1 łyżka soku z cytryny

·         Krem:

·         8 czekoladek z adwokatem

·         100 g sera mascarpone

Wykonanie

Przygotować masę: mielone orzechy oraz migdały przełożyć razem do jednej miski. Dodać do tego masło, wsypać cukier brązowy, wlać miód lipowy, sok z cytryny i całość zmiksować mikserem na jednolitą masę. Następnie przełożyć ją do specjalnych foremek na ciastka ule, po czym szpikulcem z tych foremek zrobić wgłębienie w środku masy na wypełnienie kremem.
 krem:

czekoladki z adwokatem pozbawić czekolady, a nadzienie przełożyć do miski. Dodać do niego ser mascarpone, zmiksować mikserem, po czym powstałą masę nałożyć łyżeczką do zrobionych wcześniej wgłębień i całość położyć na okrągłych biszkoptach.
Tak przygotowane ciastka wstawić na 30 minut do lodówki.

Krem można nadziewać za pomocą tutki do tortów

Orzechowe kwiatki- koniczynki

Składniki

160 g zmielonych dowolnych orzechów

1. jajko

150 g cukru pudru

59 g. mąki krupczatki

szczypta cynamonu (opcjonalnie)

całe orzechy laskowe do dekoracji

Wykonanie

Mąką wymieszać z cukrem, potem dodać jajko, wymieszać, dodać cynamon, dobrze wymieszać- składniki powinny się dokładnie połączyć. Wstawić na kilka godzin do lodówki. Z ciasta formować maleńkie kuleczki, które należy łączyć po trzy (liść koniczyny) i układać na blasze. W środek włożyć orzech laskowy. Piec w temp. 160-170 stopni do zarumienienia (około 15 min.)

Kakaowe półksiężyce

Składniki

150g mąki lub 100 g. mąki + 50g orzechów zmielonych

150 g masła

150 g cukru pudru

3 jajka ( oddzielić żółtka od białek)

3-4 łyżki kakao

½ łyżeczki proszku do pieczenia

Masło utrzeć z cukrem pudrem, dodać żółtka. Białka ubić na sztywną pianę i delikatnie wymieszać z resztą masy. Mąkę wymieszać z kakao i proszkiem do pieczenia. Delikatnie połączyć wszystko, wylać ciasto na natłuszczoną blachę i piec w temp 180 stopni około 20 minut. Na ciasto rozlewamy lukier i kiedy zastygnie wykrawamy z ciasta,  za pomocą foremki (może być szklanka), półksiężyce.

Lukier

200 g cukru pudru, sok z cytryny, rum- połączyć tak by wyszedł niezbyt gesty lukier

Zozworki- ciasteczka imbirowe

Składniki

3 jajka

300 g cukru

300 g mąki

200 g suszonego imbiru ( w proszku)

Wykonanie

Jajka z cukrem utrzeć do białości, dodać mąkę, dodać imbir, zagnieść ciasto Rozwałkować na 1 centymetr i kieliszkiem ( takim do wódki) wykrawać  z niego ciasteczka. Ułożone na blasze ciasteczka pozostawić na minimum 12 godzin do podeschnięcia, potem piec  na blado złoty kolor w temperaturze 180 stopni. Małym ciasteczkom wystarczy 10 minut pieczenia. Po upieczeniu są one bardzo twarde. Należy je schować do pudełka, a po tygodniu są idealnie chrupiące.

Anyżki

Składniki

• 150 g cukru pudru
• 1 op. cukru wanilinowego
• 2 jajka
• szczypta soli
• 170 g mąki
• 1 łyżeczka mielonych nasion anyżu

Wykonanie

Do szklanej lub metalowej miski wbijamy jajka, dodajemy cukier puder, cukier wanilinowy oraz sól. Ubijamy w kąpieli wodnej do czasu, aż masa stanie się jasna i puszysta i wyraźnie zwiększy s Gotową masę zdejmujemy z naczynia z wodą i dalej miksujemy, aż lekko ostygnie. Następnie dodajemy przesianą mąkę oraz anyż, delikatnie mieszamy do połączenia.

Masę przekładamy do rękawa cukierniczego.

Wyciskamy okrągłe ciasteczka na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Pozostawiamy na około 6-12 godzin w temperaturze pokojowej, do wysuszenia.

Po tym czasie ciasteczka pieczemy przez około 15-17 minut w piekarniku nagrzanym do 140 stopni.

* RADY: Garnek wypełniamy mniej więcej 1/3 objętości wody. Doprowadzamy do wrzenia, po czym moc palnika zmniejszamy prawie do minimum (u mnie 2,5 na 9 stopniowej skali). Na garnek kładziemy miskę z jajkami i cukrami i miksujemy na najmniejszej mocy miksera. Stopniowo jajka będą się ogrzewać i ubijać, a tym samym zwiększać swoją objętość. Miksujemy do czasu, aż na masie jajecznej widoczny będzie ślad po piórach miksera.

Wafle z bakaliami

• 250 g masła
• 1/2 szklanki mleka
• 2 szklanki mleka w proszku
• 3/4 szklanki cukru (polecam mniej)
• 100 g herbatników
• 1/2 szklanki rodzynek
• garść suszonej żurawiny
• 1/2 szklanki prażonych orzechów ziemnych
• 1/2 szklanki orzechów włoskich
• około 5-6 sztuk galaretek w cukrze
• 1 op. cukru wanilinowego
• 2 łyżki kakao
• 2 suche wafle/andruty

Masło rozpuszczamy na małym ogniu razem z cukrem, cukrem wanilinowym, kakao oraz mlekiem. Odstawiamy do przestudzenia.

Do zimnej masy przesiewamy mleko w proszku, mieszamy rózgą kuchenną.

Dodajemy pokruszone herbatniki, pokrojone w kostkę galaretki, posiekane orzechy oraz rodzynki i żurawinę, mieszamy.

przygotowaną masę wykładamy na jeden suchy wafel, wyrównujemy, przykrywamy drugim waflem.

Całość owijamy papierem do pieczenia, obciążamy dużą deską do krojenia lub grubą książką. Odstawiamy w chłodne miejsce do całkowitego stężenia.

Kroimy na mniejsze kawałki.

Uwagi: Jeden z herbatników można pokruszyć na piach i otoczyć w takim proszku pokrojone galaretki – by nie sklejały się zbytnio ze sobą.

Grzybki marcepanowe

Składniki

– 2 szklanki migdałów bez skórki
– ½ szklanki cukru pudru
– 2 łyżeczki jasnego ekstraktu migdałowego
– 1 łyżeczka kakao

Wykonanie

– migdały zemleć w malakserze, aż zaczną zbijać się w jedną masę (będą lekko kleiste)
– dodajemy cukier i ekstrakt i jeszcze chwilę miksujemy
– wyjmujemy masę. Jeśli jest z luźna, dodajemy jeszcze cukru. Jeśli za sucha, dodajemy odrobinę mleka roślinnego
– 1/3 masy mieszamy z kakao. Będą z niej kapelusze
– z jasne masy formujemy kulki, wielkości małego orzecha włoskiego
– z ciemnej masy formujemy małe kulki, a następnie lekko je spłaszczamy. Nakładamy na jasne kulki i lekko dociskamy
– przechowujemy w lodówce i wyjmujemy na godzinę wcześniej przed jedzeniem.

Na tej stronie znajdziecie mnóstwo dodatkowych przepisów cieszyńskich ciasteczek, które pochodzą z książki specjalnie im poświęconej- polecam gorąco, tam  są super cudności ciasteczkowe.

https://www.cieszynskakraina.pl/media/upload/18/01/04/09/YlaM/ciasteczko-cieszynskiej-krainy-przepisy-z-lat-2011-2014.pdf

Strony, z których są inne przepisy

http://www.kuchnianaszapolska.pl/2014/12/zozworki-i-ksiazka-o-cieszynskich.html

https://smaker.pl/polecane/ciasteczka-rogaliki-orzechowe-cieszy%C5%84skie

http://rozowapatera.blogspot.com/

https://smakinatalerzu.pl/2021/12/07/anyzki/

https://weganon.pl/ciasteczka-cieszynskie-cz-14-marcepanowe-grzybki/

Zdjęcia  z Internetu i stron, z których pochodzą przepisy

Foremki do uli (i innych kształtów, np. misiów, kurczaczków, zajączków nadziewanych) oraz orzeszków można, bez problemu, kupić w marketach lub na Allegro

 

I to było by na tyle

Powodzenia i smacznego